Cursus Arbeidspych I.docx
- 文档编号:27366093
- 上传时间:2023-06-29
- 格式:DOCX
- 页数:62
- 大小:69.33KB
Cursus Arbeidspych I.docx
《Cursus Arbeidspych I.docx》由会员分享,可在线阅读,更多相关《Cursus Arbeidspych I.docx(62页珍藏版)》请在冰豆网上搜索。
CursusArbeidspychI
CursusArbeidspychologieI
Inleiding
I.structuur
1.situeringvanarbeidspsychologiebinnenAenO
1.1.Domein
-def:
psychologischestudievdwerkendemensenditbinnenderuimereorgcontext
waarinhetwerkgeleverdwordt
a)gedragvanmensen:
werknemers,ntenkeloberserveerbaargedrag,ook
gevoelens,intenties
vaakoverindivmaarsomsookovergroep
->vnlpersoneelsbeleid
b)werken:
arbeid,alleactiviteitendieiemdoetvnlgebaseerdoppositiev
persineenbedrijf,gerelateerdaaneenbepinkomen(ntenkel
finmaarbvookpsychischmnzelfactualisatie)
verschiltsextrinsiekeenintrinsiekemotieven
->vnlarbeidpsychologie
c)ivmorganisatie:
syteem(open)
input:
wisselkoers,milieuwetgeving
output:
producten,diensten
TRUEPUT:
ergebeurtnlvanallesineenorg
Aandeelhouders
->vnlorganisatiepsychologie
-triangel:
vanarbeidspsy:
MICRObvjob
orgpsy:
MESObvleeftijd
personeelbeleid:
MACRObvorgveranderingen
-UK:
occupationalpsychology
-USA:
industrialenorganizationalpsychology
-3gebiedenzijnntmutueelexclusief,zestaannlinverbandmetelkaar
-verschilleneerderinOV,minderinAV
-analyseniveau:
a)opindividueelniveau
-beroep:
-overkoepelendgeheelv
∙gelijk(aardig)efuncties
∙indiversebedrijven
∙opverschillendetijdstippen
-occupation(cfISCO-classificatie)
internationalstandardforclassificationofoccupation
-bvonderwijzer,timmerman,chauffeur
-functie:
-=job
*geheelvantakenenverantw
*binnen1organisatie
*1persoon,1ogenblik
*gerichtopdoelstelling
*veschillendevananderefuncties
*verbondenmetnetwerkaanfuncties
-bvleraarNederlandsinschoolX
-taak:
-verzvanactiviteitenofhandelingen
-metgemeenschappelijkdoel
-inkorttijdsbestekuitvoerbar
-logischennoodzopeenvolgingvanhandelingen
-bvlesgeven,overhoren,toezichthouden,oudercontacten
-activiteitenofhandelingen:
-=deelaspectenvantaak
-bvvoorbereiden,voorzittenvergardering
-bewegingen:
-=deconcretegedragingen(automatisch)
-bvbedenkenvantypenvanvragen
-fysiologischeenmentaleprocessen:
-=interne,vaakntuitwendig
waarneembareactivomdebew
uittevoeren
-bvspierbew,zenuwprikkels
b)sociaalniveau:
-groep
-businessunitofdeorganisatie
-ruimereomgeving,samenleving
1.2.discipline
-2perspectieven:
-watisverschillend(bvsociaalecon,watisrationaliteitinorg)
-belangvanmultidisciplinariteit
→vullenelkaaraan
1.3.hetonderzoek:
puurwetenschappelijkvstoegepastonderzoek
-inductief:
oorsprongvonderzoeksprobleem/matevanpraktijkrelevantieisessentieel
ja:
toegepastnee:
fundamenteel(wetenschappelijk)
-deductief:
toegepastepsychologievertaaltfundaminzichten/kennisnaarpraktijk
-dialectisch:
beidenkunnenniettotelkaarherleidw/dochkruisbestuivingmogelijk
1.4.toekomst
-belangvanhetself
-effectiviteit/productiviteit(bvdeterminantenvanproductiviteit)
-arbeidskwaliteit
-self-steering(zelfsturing)vsverandering
-persoonlijkheid
-omgaanmetindivverschillen
-…
2.Concretiseringvandearbeidpsychologischeinhoud
-peilennaarverwachtingenvancusisten
-capitaselecta(21)uitdearbeidpsychologiezieslides
ArbeidpsychologieI:
inleidendecusus
-kernvariabelenen–processen
-theoretischkader
-onderzoeksbevindingen
-meetinstrumenten
Kernvraag:
1)welkewerkaspectenbeinvloedenhetpsytchischfunctionerenvdWN’ers?
2)Watzijndepsychischegevolgenvanhetuitvoerenvwerkvoorhindividu?
Conceptueelkader(zieslide)
a)arbeidsinhoud:
-bvcomplexiteitvanjob,matevanautonomie,vaardigheden,
rolambiguiteit,omkwaliteitenkwantiteitvebeslissing
-meesttypischevoorarbeidpsychologie
-matevankennisbenutting
-checklist:
bvitemsoverwelkematealdannietzelfregelenv
werktempo(autonomie)
b)arbeidsomstandigheden:
-omstandighwaarbinnenarbeidmoetverrichtw
-bvklimaat,temp,radioactievebestraling
-sluitnauwaanbijergonomie
-checklist:
bvitemoverbestaanvrisicoophwerk
c)arbeidvoorwaarden:
-watinhetarbeidscontractstaan
-primair:
verloningbvwedde,stukloon,uurloon
-secundair:
tijdbvverlofregeling,glijdendewerkuren
-tertiair:
opleidingenvorming,loopbaanuitbouw,promotie
-sluitsterkaanbijpersoneelsbeleid
-checklist:
bvitemoverdatvacaturessnelingevuldw
d)arbeidsverhoudingen:
-relatietswerkgeverenWN
-steunvindenbijchef,pesten,agressie,vakbonden
-checklist:
bvitemoverdatereengoedwerkoverlegis
e)gedrag:
-kanproductiefmrookcontraproductiefzijnbvabsenteisme,turnover
f)welzijn:
-stress,burnout,arbeidtevredenheid
-kijkennaarabseteisme,vragenlijstnrklachten,depressie,motivatie
alcoholgebruik,angstanvallen
g)attitudes:
-bvtovklanten,intrinsiekevsextrinsiekemotivatie
-bvmensenmetmeerverantwhebbenmeerintrinsiekemotivatie
-zoekennaaroptimalebvalanstswerkgeverenWN(tssociaalen
economischdoel)
h)moderator:
-staatLOSvandearbeidsituatie
-beinvloedtderelatietsOVenAV
-isvardiekanmakendatdecorrelatiebij1perserntisenbij
anderwel
-bvrationelecopingstijl(kanverhinderendatdepressieontstaatbij
jobstress
-dusC(moderator)kanrelatietsA(AV)enB(OV)beinvloeden
i)mediator:
-isafhankelijkvandearbeidsituatie
-‘zetdezeom’ineenAV
-bvautonomie->worklocusofcontrol->bepAVbvwelzijn
Geschiedenisvdarbeids(enorganisatie)psychologie
-geschiedenisbelangrijk
*metoogopoplossenvanactuleproblemen
*slingerbeweging:
omvattenderbeeld
*toekomstigeontwikkelingen
I.Structuur
1.ontwikkelingvandearbeidspsychologietotenmetdeindustrialisatie
-ziesamenvattingbedrijfspsychologie
2.ontstaanvandeAenOpsychologischeprofessie
-selectiefoverzicht
-enkelmijlpaalonderzoekenmetuitstraling
-scholen:
5denkstromenonderscheiden
2.1.defysiekeschool(totvoor1945)
2.1.1.Inleiding
-Wundt(19E):
laboonderzoek,controlerenvanzaken(exp)
-Munsterberg(1912):
Psychotechniek,toepvanpsychopbeppraktischeproblemenbvin
onderwijs
-einde19E:
beginvandeToegepastePsychologie
*bvPatrizi(1889):
LaboratoryofWorkPsychology
*versterktdrSMvanTaylorenGilbreth(1911):
industrieleefficientie
2.1.2.Uitdagingenenopportuniteiten
-einde19E:
expansieperiode(bvBinetIQ)
-nieuweindustrielevragen:
oa
*bepalenvanberoepsbekwaamheden
*bepalenvaniemandsperformantie(output)
*alertheidenreactiesnelheid
*effectiviteitvanadverteren
-WOIenWOII:
stimuleerdePsychotechniek:
o.a.
*selectie
*aantalwerkuren
*mensmachineinteractie
*moraal,motivatie,leiderschap,propaganda
-1945:
zuiverexperimenteelkaraktervanpsychologiewordetverlaten
2.1.3.Antwoorden
-psychologischetesten(Binet,Lahy)
-beroepsbegeleiding(commercieleconsultancybureau1909:
Christiaans)
-psychologiegebruiktdoorpsychologenennietpsychologen(oorsprzeeranalytische
benadering)ingenieurisbvvannietpsycholoog
*psychotechniek
-academiciverlatentermpsychotechniek
*charlatanisme
->psychologiemoetgaanprofesionaliseren
-complexeAenOproblemen:
multidisciplinaireaanpakvaakvereist
2.1.4.Theoretischebenaderingenvanwerkmethodes
-testingdmv:
*apparaten:
performantietesten(Munsterberg,zeeranalytisch)
*papierenpotloodtesten:
IQonderzoek
*persoonlijkheidsonderzoek:
expressieveenprojectietesten
-’30:
PsychotechniekwordtPsychodiagnostiek
*holistischebenadering
*assessmentcenters(gesimuleerdewerksituaties)
-stijgendeinteressevoormens-machinefit
*humanengineering(USA)
*ergonomie(Europa)
-TaylorenGilbreth(1911):
ScientificManagementpopulair(indivarbeidermoetgecon-
troleerdworden)tijdevanTaylorveelcrisis
-Fordismepopulair
2.1.5.Conclusies
-nadrukoparbeidsomstandigheden
-homoeconomicus
-onstaanuit:
*depsychotechniek,deergonomie,hetTaylorisme
-AVuitonsmodel:
gedragvandewerknemer
2.1.6.ScientificManagementinVS:
Taylor
-kern:
verhogingefficientieenproductiviteitvaiverregaandearbeidsverdeling
*opsplitsingenstaandaardiseringarbeidstaken(humanengineering)
onebestway,trainingenselectie,tijd-enbewegingsstudie,
scheidingkennisenkunde,evenwichtmetfysiekekunnenvanmens
aanpassenvanproductiebeheer,ergonomischewerkvoorwaarden
*stukloonalsmotiverendeprikkel
-resultaat:
*productiviteitsstijging
*vervreemding/alienatieindearbeidensocialeonrust
*verregaandearbeidsverdeling
*opdelinghoofd-enhandarbeid
*beperktmensbeeld
-Gilbrethwaseenbewegingsexpert,Tayloreeningenieur
-veelkritiekvanvakbondentegenTaylorisme
-vnlbijmassaproductie
2.1.7.Fordisme
-massaproductieenmassaconsumptie
-Taylorprincipesnietvoldoendevoorproductiviteitsstijging:
assemblagelijnuitgevonden
(1913):
lopendeband
-arbeideropvastewerkpost
-simpelewerktaken
-lageproductiekostenenhogeweddes(mn5dollar)
-routine,verveling,saai
-geenvakbondentotvoor1941(zeerlaat)
-HenriFord=BigBrother?
Mncontrolerendparadigma
-evexvragenoverfilmvanFord
*4A’stoepassenopdevideo
-arbeidsomstandigheden:
veellawaai
-arbeidsverhoudingen;veelmensen
-arbeidsinhoud;monotomejob
-arbeidsvoorwaarden:
uurlevering
Intermezzo
-productenheeftbeidenzuivereconomfunctieookeensymbloischefunctie
2.2.socialeschool:
humanrelationsmovement
-herontdekkingvan‘demens’
-nadrukopsociale:
arbeidsverhoudingen
-grondlegger:
Mayo
-hoogtepuntjaren50(naWOII)
-Hawthornestudiesinjaren‘30
*impact
- 配套讲稿:
如PPT文件的首页显示word图标,表示该PPT已包含配套word讲稿。双击word图标可打开word文档。
- 特殊限制:
部分文档作品中含有的国旗、国徽等图片,仅作为作品整体效果示例展示,禁止商用。设计者仅对作品中独创性部分享有著作权。
- 关 键 词:
- Cursus Arbeidspych
![提示](https://static.bdocx.com/images/bang_tan.gif)